Pirinç

Pirinç; dünya üzerindeki en önemli ve değerli tahıllardan biridir.  Oryza Sativa, ıslak ve nemli bir bölgede yetişen bir bitki olarak bilinmesinin aksine tropik bir bitki türü değildir.  Muhtemelen; Uzak Doğu Himalayalarının eteklerinde, Irrawaddy’nin ve Mekong’un üst kesimlerinde yetiştirilen yabani otların neslinden geldiği söylenmektedir. Pirincin dünya üzerindeki yolculuğu yavaş olsa da, kökleri belirli bir zamana dayanan bu ürünün; insanlık için en önemli tarımsal ve ekonomik ürün haline gelmesi çok kısa sürede gerçekleşti.

Yaklaşık olarak 100.000’den fazla pirinç türünden sadece 8.000 çeşidi insan gücü ile üretilmektedir.  Geriye kalan türler yabani olsa da; uzun ve siyah taneli yabani türleri tamamen farklı bir bitkidir.

3 ana pirinç çeşidi vardır;

• Boyu 6 mm olan uzun tane ve pişirildiğinde tane – tane olan, yapışmayan

• Boyu 5-6 mm arası olan orta tane, kırılmayan ve hafif olan, pişirildiğinde tanelerin yapışma eğilimi gösterdiği pirinç türü

• Boyu 4-5 mm gelen kısa / yuvarlak taneleri olan ve pişirildiğinde yapışan pirinç türü.

Bir takım ara pirinç türleri de bulunmaktadır. Bunlar hasat sonrası tanenin fiziksel ve mekanik işleme sürecine göre sınıflandırılmıştır.

Çeltik: Hasat sonrasında hiçbir işlemden geçmemiş, soyulmamış, ham halde olan pirinçtir.

Kahverengi pirinç: Kargo pirinci olarak da adlandırılan bu pirinç Uzak Doğu’dan Avrupa’ya taşınmıştır. Karakteristik olarak bej renge sahip olan bu pirinç çok besleyici olmakla birlikte; lezzet açısından da tercih edilmektedir.

Beyaz Pirinç: Esmer pirincin dış kabuğundan soyulmuş, cilasız halidir.

Cilalı pirinç: Kabuksuz ve cilalanmış beyaz pirinçtir. Bazı ülkelerde kaybolan besin değerinin bir kısmının tekrar kazanılması için vitamin ve mineral açısından zenginleştirilmiştir. Cilalama işlemi; pirincin daha beyaz bir görünüme kavuşması için yapılmaktadır.

Glace rice: Parlak pirinçtir. İçerisinde glikoz karışımı ile ince bir tabaka halinde pirincin üzeri kaplanarak parlatma işlemi yapılmaktadır. 

Buharda tütsülenmiş pirinç: Çeltiği özenle temizlenmiş, kısık ateşte sıcak suda pişirildikten sonra, alçak basınçta tütsülenerek, kabukları soyulan ve beyazlatılan pirinçtir.

Yemeye hazır pirinç: Kabuğu soyulmuş, beyazlatılmış ve ıslatılmış bu pirinç; 2-3 dakika haşlanarak,  200 ° C kurutulur. Fransa’da çok popüler bir pirinçtir. 

Camolino pirinç: Hafif yağlı cila ile parlatılmış pirinçtir.

Kavrulmuş pirinç: ABD’de;  yüksek basıncın ardından düşük basınçlı ısı işleminden geçerken; Hindistan’da sıcak kum üzerinde kavrularak hazırlanan pirinç çeşididir.  

Vahşi pirinç: Bir çeşit su otunun tohumudur.  Çok pahalıdır ve bazen esmer pirinç ile karıştırılarak tüketilmektedir.

Hindistan Basmati pirinci: Basmati pirincinin kendine has aroması ve kokusu vardır.

Thai jasmin pirinci ve diğer kokulu pirinçlerden çok farklı aroma ve lezzete sahiptir.  Bu pirinç, Hindistan ve Pakistan'ın kuzey Punjab bölgesinde yetiştirilir ve dünyadaki pirinç çeşitleri arasında en yüksek fiyata sahip olanıdır. ( Japonya’da yetiştirilen ve çok özel bir pirinç olan Kinmemai Premium fiyatı dikkate alınmamıştır.)  Bu pirinç, yüksek nişasta emilimine sahip ve doğru pişirildiğinde kuru bir yapıya sahip olması nedeniyle özel bir türdür.   Ham taneleri uzun ve incedir. Tanelerin uzunluğu, pişirildiğinde iki buçuk kat artar ve çok uzun bir tane boyu elde edilir. En iyi basmati pirinci; pişmiş dokunun sağlamlığını ve pişirmenin sağladığı uzamayı artırmak için en az bir yıl yaşlandırılarak elde edilir. ABD’de yetiştirilen pek çok benzer pirinç çeşidine rağmen;  aroma, doku, görünüm açısından hiçbiri otantik basmati pirincin yerini tutamaz.

Surinam Pirinci: Uzmanlar tarafından yetiştirilen; çok uzun ve ince tanelere sahip olan Surinam’a özgü yerel bir pirinç türüdür.

Parfümlü pirinç: Tayland ve Vietnam’dan gelen uzun taneli bu pirinç; çok farklı bir tada sahiptir. Çoğunlukla bayramlarda ve özel toplantılarda servis edilir.

Yapışkan pirinç: Nişasta içeriği bakımdan yüksek olan uzun taneli pirinçtir. Nadiren kullanılsa da, Çin mutfağı için en uygun pirinç tipidir.

Carolina pirinci: 1800’lü yılların başında Amerika’nın 3. başkanı olan Thomas Jefferson; Piedmont ‘a seyahat ettiği sırada, Italyan pirinç fiyatının Carolina ‘ya göre neden yüksek olduğunu anlamak için bir miktar pirinci cebine koyarak ülkesine getirir. Burada genetik araştırmalar yaparak Carolina pirincini geliştirir. 

Pirinç patlağı: 200°C sıcaklıktaki yağın içerisinde kızartılan ve patlamış mısıra benzeyen pirinç türüdür. 

Pirinç gevreği: Kabuğu soyularak haşlanan, ince parçalara ayrılarak, kahvaltıda süt ve şeker ile veya tuz ve baharatlar ile kızartılan lezzetli bir atıştırmalıktır.